Χρονολόγιο Αρχαία Αγορά
Γεωμετρική Εποχή (1100-700 π.Χ.)
Τα πρώτα σπίτια
1000-600 π.Χ.
Η περιοχή χρησιμοποιείται ως χώρος ταφής (έχουν βρεθεί περισσότερες από 80 ταφές).
Πηγάδια αποδεικνύουν την ύπαρξη σπιτιών και εργαστηρίων.
Αρχαϊκή Εποχή (700-480 π.Χ.)
Μια δημόσια Αγορά γεννιέται
594 π.Χ.
Ο Σόλων ως νομοθέτης θέτει τις βάσεις της αθηναϊκής δημοκρατίας.
560-514 π.Χ.
Τυραννίδα του Πεισίστρατου και των διαδόχων του, Ιππία και Ίππαρχου.
Αναδιοργανώνονται οι γιορτές της Αθήνας, ανάμεσά τους τα Μεγάλα Παναθήναϊα.
Η Αγορά αποκτά δημόσιο χαρακτήρα.
Χτίζεται η Νοτιοανατολική Κρήνη σε σύνδεση με το Πεισιστράτειο υδραγωγείο.
Ο εγγονός του Πεισίστρατου ιδρύει τον Βωμό των 12 Θεών, σημείο εκκίνησης των οδικών μετρήσεων και άσυλο.
514 π.Χ. 510 π.Χ.
Ο Αρμόδιος και ο Αριστογείτονας δολοφονούν τον Ίππαρχο, αδελφό του τυράννου Ιππία, στο Λεωκόρειο κατά τη γιορτή των Παναθηναίων.
Κατάλυση τυραννίδας.
Τοποθετούνται ανδριάντες των τυραννοκτόνων, ηρώων της Δημοκρατίας, στο κέντρο της Αγοράς.
508-507 π.Χ.
Με τις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη εγκαθιδρύεται το δημοκρατικό πολίτευμα.
περ. στο 500 π.Χ.
Χτίζεται το Παλαιό Βουλευτήριο, όπου 500 βουλευτές, 50 από καθεμία από τις δέκα φυλές της Αθήνας, προετοιμάζουν τα σχέδια νόμων.
Χτίζεται η Βασίλειος Στοά, έδρα του άρχοντα βασιλέα, όπου τοποθετούνται στήλες με τους νόμους της πόλης.
490 π.Χ.
Περσικoί Πόλεμοι. Νίκη των Αθηναίων στη μάχη του Μαραθώνα.
488 π.Χ.
Εφαρμόζεται στην Αγορά για πρώτη φορά οστρακισμός με σκοπό την αποτροπή τυραννίδας.
480 π.Χ.
Μάχη Θερμοπυλών. Οι Πέρσες καταστρέφουν την έρημη από τους Αθηναίους πόλη. Καταστροφές και αρπαγές έργων τέχνης.
Θρίαμβος του αθηναϊκού ναυτικού και του στρατηγού Θεμιστοκλή στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Κλασική Εποχή (480-323 π.Χ.)
Η Αγορά της Δημοκρατίας
479 π.Χ
Μάχη των Πλαταιών. Τέλος Περσικών Πολέμων.
476 π.Χ
Ο Κίμωνας εκλέγεται στρατηγός. Καλλωπισμός της Αγοράς με πλατάνια και κατασκευή υδρευτικού αγωγού.
470-460 π.Χ.
Χτίζεται η Ποικίλη Στοά (χώρος συνάντησης των πολιτών) και η Θόλος (έδρα των 50 Πρυτάνεων).
461-429 π.Χ.
Ο «χρυσός αιώνας» του Περικλή, ακμή της Αθήνας.
460 π.Χ.
Αρχίζει η κατασκευή του ναού του Ηφαίστου.
431-404 π.Χ.
Πόλεμος Αθήνας και Σπάρτης (Πελοποννησιακός).
430-420 π.Χ.
Χτίζεται η Στοά του Ελευθερίου Διός και η Νότια Στοά Ι. Στέγαζε τα γραφεία των μετρονόμων που επόπτευαν τα δημόσια μέτρα και σταθμά
425-424 π.Χ., 421-415 π.Χ., 415-406 π.Χ.
Η Ποικίλη Στοά κοσμείται από σπαρτιατικές ασπίδες που είχαν αποκτηθεί ως λάφυρα στη Μάχη της Πύλου.
Ολοκληρώνονται τα γλυπτά του Ηφαιστείου κατά τη διάρκεια της «Ειρήνης του Νικία».
Χτίζεται το Νέο Βουλευτήριο. Στο Παλαιό Βουλευτήριο-Μητρώο, λειτουργεί επίσημο αρχείο της πόλης.
415-404 π.Χ.
Ακρωτηριασμός των Ερμών παραμονές της εκστρατείας στη Σικελία. Καταστροφή του αθηναϊκού στόλου στη Σικελία.
404 π.Χ.
Τέλος Πελοποννησιακού Πολέμου.
Τυραννία των Τριάκοντα.
403 π.Χ.
Αποκατάσταση δημοκρατικού πολιτεύματος στην Αθήνα.
400 π.Χ.
Χτίζεται το Νομισματοκοπείο για τις εμπορικές δραστηριότητες της πόλης.
399 π.Χ.
Καταδίκη και θάνατος του Σωκράτη.
337-336 π.Χ.
Χτίζεται το νέο Μνημείο των Επώνυμων Ηρώων, σημείο ανάρτησης δημόσιων ανακοινώσεων.
330 π.Χ.
Το ψήφισμα κατά της τυραννίδας (Στήλη της Δημοκρατίας), μετά τη μάχη της Χαιρώνειας, αποτυπώνει την ανασφάλεια για το μέλλον της δημοκρατίας μπροστά στη δύναμη των Μακεδόνων.
Ελληνιστική Εποχή (323-86 π.Χ.)
Στοές βασιλέων της ανατολής
323 π.Χ.
Θάνατος Μεγάλου Αλεξάνδρου
322 π.Χ
Λαμιακός πόλεμος. Μακεδονική φρουρά στην Αθήνα.
307-306 π.Χ.
Ο Δημήτριος Πολιορκητής απελευθερώνει την πόλη.
Προς τιμήν του Δημητρίου και του πατέρα του, Αντίγονου, δημιουργούνται δύο νέες φυλές (Δημητριάδα, Αντιγονίδα).
2ος αι. π.Χ.
Ηγεμόνες των ελληνιστικών βασιλείων ανταγωνίζονται με ευεργεσίες στην Αγορά.
Χτίζεται η Στοά του Αττάλου από το βασιλιά της Περγάμου Άτταλο Β´ (159-138 π.Χ.) ως «εμπορικό κέντρο».
Στη Νότια Πλατεία της Αγοράς δημιουργείται ένα κέντρο εμπορικού χαρακτήρα με δύο νέες στοές και ένα κτήριο για τις τραπεζικές συναλλαγές.
Ρωμαϊκή Εποχή (86-267 μ.Χ.)
Η Αγορά μουσείο του εαυτού της
από τα μέσα 2ου αι. π.Χ.
Η Αθήνα απολαμβάνει ειδικό καθεστώς, ως ελεύθερη πόλη και σύμμαχος της Ρώμης.
86 π.Χ.
Η Αγορά λεηλατείται από τον Ρωμαίο στρατηγό Σύλλα.
11-9 π.Χ.
Διαμορφώνεται νέα εμπορική Αγορά (Ρωμαϊκή) με δωρεές του Ιουλίου Καίσαρα και του Αυγούστου.
16-14 π.Χ.
Χτίζεται το Ωδείο, μεγαλόπρεπο κτήριο μουσικών εκδηλώσεων, από τον στρατηγό του Αυγούστου, Μάρκο Βιψάνιο Αγρίππα.
100 μ.Χ
Χτίζεται η Βιβλιοθήκη του Πανταίνου.
2ος αι. μ.Χ.
Η Αγορά φτάνει στο αποκορύφωμα της αρχιτεκτονικής της ανάπτυξης.
117-138 μ.Χ.
Ο αυτοκράτορας Αδριανός αναβαθμίζει την Αθήνα με δημόσια κτίσματα.
Χτίζεται στην Αγορά το Νυμφαίο (μνημειώδης κρήνη). Τροφοδοτούνταν από το Αδριάνειο υδραγωγείο.
περ. 150 μ.Χ.
Ο περιηγητής Παυσανίας επισκέπτεται την Αθήνα και περιγράφει την Αγορά.
150-175 μ.Χ.
Μετά την κατάρρευση της στέγης το Ωδείο μετατρέπεται σε αίθουσα φιλοσοφικών διαλέξεων.
Υστερορωμαϊκή & Βυζαντινή Εποχή (267-1456 μ.Χ.)
Μία γειτονιά έξω από τα τείχη
267 μ.Χ.
Επιδρομή των Ερούλων. Εκτεταμένες καταστροφές στα κτήρια της Αρχαίας Αγοράς.
280-282 μ.Χ
Χτίζεται το υστερορωμαϊκό τείχος από υλικά κατεστραμμένων κτηρίων (ενσωματώνει τον τοίχο της Στοάς του Αττάλου αφήνοντας εκτός την Αρχαία Αγορά).
396 μ.Χ.
Επιδρομή του Αλάριχου και των Βησιγότθων.
5ος αι. μ.Χ.
Το άλλοτε Ωδείο του Αγρίππα και η Νότια Πλατεία μετατρέπονται σε επιβλητικό συγκρότημα, το «Παλάτι των Γιγάντων».
έως αρχές 6ου αι. μ.Χ.
Η Αθήνα ακμάζει ως σπουδαίο πνευματικό κέντρο. Σε αστικές επαύλεις νότια της Αρχαίας Αγοράς λειτουργούν φιλοσοφικές σχολές.
529 μ.Χ.
Το διάταγμα του Ιουστινιανού απαγορεύει τη διδασκαλία της φιλοσοφίας στην Αθήνα. Τέλος της αρχαίας Αθήνας.
582-583 μ.Χ.
Επιδρομές Σλάβων.
662-663 μ.Χ.
Ο αυτοκράτορας Κώνστας Β’ επισκέπτεται την Αθήνα, σύντομη περίοδος ευημερίας.
7ος αι. μ.Χ.
Ο ναός του Ηφαίστου μετατρέπεται σε χριστιανική εκκλησία.
B’ μισό 7ου – μέσα 9ου αι. μ.Χ.
“Σκοτεινοί αιώνες”, έλλειψη γραπτών πηγών για την Αθήνα.
Τα χαράγματα του Ηφαιστείου (Άγιος Γεώργιος) αποτελούν ιστορικές μαρτυρίες.
Ύστερος 9ος αι. μ.Χ.
Στην περιοχή της άλλοτε Αγοράς αναπτύσσεται βυζαντινός οικισμός.
Τέλη 10ου αι. μ.Χ.
Χτίζεται ο βυζαντινός ναός των Αγίων Αποστόλων (Σολάκη) στην Αρχαία Αγορά.
1203-1456
Καταστροφές στην Αθήνα και την Αγορά από τον άρχοντα του Ναυπλίου, Λέοντα Σγουρό.
Η Αθήνα δουκάτο των Φράγκων.
Οθωμανικά Χρόνια (1456-1833 μ.Χ.)
Μια οθωμανική συνοικία
1456
Η Αθήνα παραδίδεται στους Οθωμανούς.
15ος-17ος αι
Οθωμανική ειρήνη. Κατά μήκος του υστερορρωμαϊκού τείχους κτίζεται σειρά εκκλησιών.
Στην περιοχή της Αγοράς αναπτύσσεται η συνοικία της Βλασσαρούς.
1687
Χάραγμα στο Ηφαιστείο αναφέρεται στην ανατίναξη του Παρθενώνα από τον Μοροζίνι.
1778
Οχύρωση της Αθήνας από τον Χατζή Αλή Χασεκή στα χνάρια του αρχαίου τείχους της εποχής του Θεμιστοκλή, το οποίο περιλαμβάνει και τη συνοικία της Βλασσαρούς.
18ος-19ος αι.
Ξένοι περιηγητές αναζητούν κατάλοιπα της αρχαίας δόξας της πόλης και επιδίδονται σε αρπαγές αρχαιοτήτων.
Το «Θησείο» (ναός του Ηφαίστου) γίνεται τόπος ταφής των προτεσταντών περιηγητών.
1810-1821
Στην οικία του Γάλλου πρόξενου Fauvel πάνω από το Ωδείο της Αγοράς εκτίθενται αρχαιότητες που προέρχονταν από αγοραπωλησίες, αρπαγές και παράνομες ανασκαφές.
1821-1827
Ο Αγώνας της Ανεξαρτησίας εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Α’ πολιορκία Ακρόπολης (1821-1822).
Β’ πολιορκία Ακρόπολης (1826-1827).
1827-1830
Ο ναός του Ηφαίστου τραυματίζεται από κανονιοβολισμό στο ανατολικό αέτωμα (1827).
Οι Αθηναίοι εγκαταλείπουν την πόλη και καταφεύγουν στα γύρω νησιά.
1830
Πρωτόκολλο του Λονδίνου, η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως ανεξάρτητο και ελεύθερο κράτος.
Νεότεροι Χρόνοι (1833-20ος αιώνας μ.Χ.)
Αρχαιολογικές ανακαλύψεις
1833
Η τουρκική φρουρά εγκαταλείπει την Ακρόπολη. Απελευθέρωση της Αθήνας.
1834
Κατεδαφίζεται το τείχος του Χασεκή, που εμπόδιζε την ανάπτυξη της πόλης. Ξαναχτίζεται η συνοικία της Βλασσαρούς.
1834 – 1878
Ο ναός του Ηφαίστου λειτουργεί ως Κεντρικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
1859-1912
Ανασκαφικές έρευνες της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας στην περιοχή της Αγοράς.
1890-1891
Το όρυγμα της σιδηροδρομικής γραμμής Ομόνοια- Πειραιάς “κόβει” την βόρεια περιοχή της Αγοράς.
1895-1896
Ανασκαφές του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου. Αποκαλύπτεται ο ναός του Απόλλωνα Πατρώου.
1922
Προσφυγικός καταυλισμός Μικρασιατών γύρω από το Ηφαιστείο.
1931
Αρχίζουν οι συστηματικές ανασκαφές της Αρχαίας Αγοράς από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών με τη σταδιακή απαλλοτρίωση περισσότερων από 300 σπιτιών και τη μεταστέγαση περισσότερων από 5000 κατοίκων.
1936
Αναστήλωση των κιόνων στον πρόναο του ναού του Ηφαίστου.
1940-1945
Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
1953-1956
Αναστήλωση της Στοάς Αττάλου για τη στέγαση του μουσείου των ανασκαφών της Αγοράς.
Αποκατάσταση του βυζαντινού ναού των Αγίων Αποστόλων.
Διαμόρφωση της Αρχαίας Αγοράς σε αρχαιολογικό πάρκο.
1980
Οι ανασκαφές βόρεια της οδού Αδριανού αποκαλύπτουν την Ποικίλη Στοά, το βόρειο όριο της Αρχαίας Αγοράς.